Het meervoud van het zelfstandig naamwoord

De uitgangen van het zelfstandig naamwoord in het enkelvoud zijn per naamval aan de orde geweest. Nu voegen we daaraan het meervoud toe. Zo hebben alle mogelijke vormen van het zelfstandig naamwoord per woordgeslacht en in iedere naamval de revue gepasseerd. Het schema van uitgangen van het zelfstandig naamwoord is nu dan ook volledig.

De 1naamval meervoud

De eerste naamval meervoud wordt gevormd door de uitgang -ы/-и achter de stam, behalve bij onzijdige woorden: deze krijgen de uitgang -а/-я.

  • (m) журнáл – журнáлы, билéт – билéты, урóк – урóки, киóск – киóски, карандáш – карандаши́, гость – гóсти.
  • (o) ýтро – ýтра, письмó – пи́сьма, мóре – моря́, удовóльствие – удовóльствия.
  • (v) актри́са – актри́сы, гости́ница – гости́ницы, доскá – дóски, аптéка – аптéки, тетрáдь – тетрáди, ночь – нóчи.

Bij mannelijke zelfstandige naamwoorden bestaat een groep woorden met een meervoud op -а. Deze uitgang krijgt vaak het accent. Voorbeelden zijn:

  • дом – домá, учи́тель – учтеля́, вéчер – вечерá, пáспорт – паспортá, áдрес – адресá, цвет – цветá.

Bij veel tweelettergrepige onzijdige zelfstandige naamwoorden verspringt in het meervoud de klemtoon:

  • винó – ви́на, мóре – моря́, мéсто – местá
De 2e naamval meervoud

De tweede naamval meervoud is het lastigst en kent veruit de meeste variaties. Het mannelijk heeft na harde medeklinkers de uitgang -ов, maar kent in bepaalde gevallen andere verbuigingen.

  • билéт – билéтов, стол – столóв, киломéтр – киломéтров, гриб – грибóв.
  • Wanneer de stam op een zachte medeklinker of ш, ж, ч, щ eindigt, volgt -ей: день – дней, гость – гостéй, рубль – рублéй, пляж – пля́жей.
  • Wanneer de stam eindigt op [j], volgt afhankelijk van de klemtoon -ев/-ёв: музéй – музéев, трамвáй – трамвáев, соловéй – соловьёв.
  • Wanneer de stam eindigt op -ц, volgt afhankelijk van de klemtoon -ев/-ов: мéсяц – мéсяцев, голлáндец – голлáндцев, отéц – отцóв.

Onzijdige zelfstandige naamwoorden hebben in de tweede naamval meervoud geen uitgang, maar ook hier zijn bijzonderheden.

  • винó – вин, мéсто – мест, слóво – слов, я́блоко – я́блок.
  • In de zachte verbuiging volgt -ей: мóре – морéй.
  • Woorden op -ие krijgen -ий: здáние – здáний, удовóльствие – удовóльствий.
  • Wanneer de stam eindigt op een medeklinkergroep, wordt vaak een klinker -o of -e ingevoegd: окнó – óкон, письмó – пи́сем.

Ook vrouwelijke woorden hebben geen uitgang in het meervoud van de genitief. Bijzondere gevallen wederom daargelaten.

  • газéта – газéт, жéнщина – жéнщин, недéля – недéль, кни́га – книг.
  • Woorden op -ия krijgen -ий: стáнция – стáнций, ли́ния – ли́ний.
  • Vrouwelijke woorden op -ь hebben de uitgang -ей: тетрáдь – тетрáдей, плóщадь – плoщадéй, ночь – ночéй.
  • Wanneer de stam eindigt op een medeklinkergroep, wordt vaak een klinker -o of -e ingevoegd. Harde medeklinker + -ки in de 1e naamval meervoud: мáрка – мáрки – мáрок, ruisklank + -ки in de 1e naamval meervoud: дéвушка – дéвушки – дéвушек.
De 3e naamval meervoud

De derde naamval meervoud wordt vormgegeven met de uitgang -ам/-ям. Zie hiervoor het schema met uitgangen.

De 4e naamval meervoud

De vierde naamval meervoud is gelijk aan de eerste naamval meervoud. Echter, de vierde naamval mannelijk én vrouwelijk meervoud zijn gelijk aan het meervoud van de tweede naamval wanneer het woord betrekking heeft op een levend wezen.

De 5e naamval meervoud

De vijfde naamval heeft de meervoudsuitgang -ами/-ями. Zie hiervoor het schema met uitgangen.

De 6e naamval meervoud

In de zesde naamval meervoud krijgt het zelfstandig naamwoord de uitgang -ах/-ях. Zie hiervoor het schema met uitgangen.

Geef een reactie

Informatie

Dit artikel is geschreven op 05 aug 2012, en is gearchiveerd onder Zelfstandig naamwoord.

Tags

,